1 Nisan 2017 Cumartesi

Ünlü Coğrafyacılar ve Coğrafyaya Katkıları


TALES (MÖ 624 - MÖ 547)
Hayatı: 
  • MÖ. 636 - 546 yılları arasında yaşamıştır. 
  • Ege kıyısında bulunan Milet'te doğmuştur. 
  • Daha çok matematik alanında çalışma yapmıştır.
  • Yunanlı matematikçi, filozof ve gök bilimcidir. Büyük bir gezgindi. 
  • Düşünce tarihinde ilk defa deney ve gözleme dayalı bilgiyi ortaya koyan kişidir. 
  • Doğal süreçleri, doğal nedenlerle ilk o açıklamıştır. Küçük Ayı'ya göre denizde yön bulmayı, denizdeki gemilerin arasındaki uzaklığın ölçülmesini bulmuştur.
  • Thales, Güneş'in konumuna göre bir insanın boyunun kendi gölgesinin uzunluğuna eşit olduğu anda, piramitlerin gölgelerinin uzunluğunu ölçerek piramitlerin yüksekliklerini hesaplamıştır. 
  • Thales, Dünya'nın okyanuslar üzerinde yüzen bir disk biçiminde olduğunu ve yuvarlak olduğunu savunmuştur. Dünya’nın, Evren’in merkezinde bulunduğunu; akıntılarıyla depremleri ve su kaynaklarını oluşturan bir su kütlesi içerdiğini kabul etti. 

ARİSTO (MÖ. 384 - 322)
Hayatı: 
  • Sisamlı ya da Makedonyalı olduğu sanılmaktadır. 
  • Büyük İskendere hocalık, Eflatun'a ise öğrencilik yapmıştır.Başta matematik ve felsefe olmak üzere çağının bütün ilimleriyle uğraşmıştır.
  • Dünyanın yuvarlak olduğu görüşünü rasyonel olarak ortaya koyan ilk bilim adamıdır. Bu yargıya ay tutulması sırasında dünyanın ay üzerine düşen gölgesinin dairesel olduğu varsıyımından hareketle ancak yuvarlak bir cismin gölgesinin yuvarlak olabileceği varsayımından dünyanın biçiminin yuvarlak olduğu görüşünü ileri sürmüştür. 

ERATOSTENES (MÖ 246 - 195)

Hayatı: 
  • Asvan'da doğmuştur. Öğrenimini Atina'da yaptıktan sonra İskenderiye'ye yerleşerek çalışmalarını orada sürdürmüştür. 
  • Uzun yıllar İskenderiye Kütüphanesi'nin yöneticiliğini yaptı.
  • Coğrafya ismini ilk kullanan kişi olduğu için coğrafya ilminin adını ilk koyan kişi olarak bilinir. 
  • Dünyanın ekvator üzerinde çevre uzunluğunu ve bir derecelik meridyen yayını hesaplamıştır. 
  • Bölgesel coğrafyanın gelişmesine de katkısı olmuştur.
BATLAMYUS

Hayatı: 
  • Doğum ve ölüm tarihleri tam olarak bilinmemektedir. Mısır'da MS. I.Yüzyılda doğduğu söylenmektedir. Roma İmp. devri coğrafyacısı olduğu kabul edilir.
  • Roma imparatorluğu devrinde dünyayı en gerçekçi bir şekilde tasvir etmiş coğrafyacı olarak bilinir. Hazırladığı dünya haritası gerçeğe nisbeten yakındır. Çalışmalarında bugünkü Hint Okyanusu güneyinde büyük bir kara parçası bulunduğunu ileri sürmüş, ve bu kara parçasının daha sonradan Antarika olduğu anlaşılacaktır.

BİRUNİ (978 - 1048)

Hayatı: 
  • Harezmi'de doğduğu söylenmektedir. Çağının ünlü bir matematik ve matematik coğrafyacısı olarak bilinir.
  • Güneşin yüksekliği ve şehrin boylamını hesapladı. 
  • Güneşin hareketlerinden, mevsimlerin ne zaman başladığını belirledi. 
  • Dünyanın çapını, bugünkü değere çok yakın olarak buldu. 
  • Jeodezi biliminin kurucusu oldu. 
  • El-Biruni, astronomi ve coğrafya ölçümleri için birçok alet geliştirdi. Ne yazık ki geliştirdiği ölçme aletlerinin birçoğu zaman içerisinde kayboldu. Sadece piknometre, mekanik usturlap ve bazı harita projeksiyonları günümüze kadar ulaşan ölçme araçları oldu.
  • Geliştirdiği teleskoplar ile gözlemleri sonucunda, gezegenlerin güneş etrafında döndüğünü doğrulayan Galileo’dan 600 sene önce, ‘dünyanın döndüğü’ fikrini El-Biruni savundu. Dünya dönüyorsa, ağaçlar ve taşların neden fırlamadığı sorusuna, merkezde bir çekicilik olduğu ve her şeyin dünyanın merkezine düştüğü cevabını verdi. Kuzey, Güney, Doğu ve Batı’nın farklı noktalarda buluştuğunu; denizlerin ardında bir karanın bulunduğunu (Bugünkü Amerika) öngördü.
  • Eseri; El-Kanun El-Maksudi dir.

COPERNİCUS (1564 - 1642)

Hayatı: 
  • Polonyalı bir astronomi alimidir. Kopernik, bilim tarihine Kopernik Prensibi veya Kopernik Teorisi olarak geçen ve Dünya ile diğer gezegenlerin Güneş etrafında döndükleri esası kabul eden heliosentrik (Güneş merkezli) esası açıkladı.
  • Teleskopu kullanarak gezegen ve yıldızları inceleyen ilk bilim adamıdır. İncelemeleri sonucunda ayın üzerindeki kraterleri, güneş lekelerini, incelemiştir.


GALİLEO (1564 – 1642)

Hayatı: 
  • Galileo Galilei, modern fiziğin ve teleskobik astronominin kurucularından olan İtalyan bilim adamı.
  • Yaptığı teleskoplarla, mercek yüzeylerinin eğrilik derecesini denetlemek amacıyla geliştirdiği yöntem sayesinde, astronomi gözlemlerinde kullanılabilecek ilk teleskopları yaptı.
  • Astronomi alanındaki bulgularını Sidereus Nuncius (yıldızların habercisi) adıyla yayımladı. 
  • Galilei, bir müddet bilimin pratik yönüne döndü, mikroskobu geliştirdi. 
  • Ancak 1618’de üç kuyruklu yıldızın görülmesiyle kiliseyle münakaşaya girdi. Arkadaşının Sekizinci Urban olarak Papa seçilmesinden cesaret alarak yazdığı “İki Kainat Sistemi Üzerine Konuşmalar” adlı eserini 1632’de yayınladı. Ancak kitabı daha önce yapılan uyarılarla çeliştiği söylentilerine rağmen Roma’da mahkemeye çağrıldı. 1633’te bu kitap yasaklandı ve kendisi müebbet hapse mahkum edildi. 
  • Yetmiş yaşında hapsedilen Galilei’nin gözleri kör oldu ve 1642 yılında hapiste öldü.

ARKHİMEDES (M.Ö. 290, 280 – M.Ö. 212, 211)

Hayatı: 
  • Tarihte onu bu kadar önemli kılan buluşu ise suyun kaldırma kuvvetidir. Çalışmaları dahilinde bir hayatı olan Arşimet kendini bilime adamış bir insandır.
  • Sicilya’yı kuşatan Romalılar, Arşimet’in icadı olan silahlar nedeniyle büyük kayıplar vermişlerdir. Bu silahlar arasında mekanik bir çalışma prensibine dayanan mancınık benzeri silahlar da vardır. Bu sayede askerler uzak mesafeden atış yapabilmektedir.
  • Bunun yanında makara, sonsuz vida, hidrolik vida, yakan ayna gibi icatları da vardır. Bu icatları genellikle kendi şehrinin savunmasında kullanılmıştır.
  • Arşimet’in ünlü sözü “Bana bir dayanak verin Dünya’yı yerinden oynatayım.”, bilim dünyasında birçok bilim adamına ilham vermiştir ve bugün bile konuşulmaktadır.


HEREDOTOS (M.Ö. 484-426)

Hayatı:
  • Halikarnaslı HerodotosBugünkü Bodrum yakınlarındaki Halikarnas'ta doğan Herodotos, hayatı boyunca seyahatlar yaparak, gördüklerini ve duyduklarını kendisinden sonra gelenlere aktarmış olan nadir insanlardan birisidir. 
  • Dünyanın yuvarlak olduğuna inanıyordu. 
  • Çizdiği dünya haritasında, Avrupa’yı, Asya ve Afrika’dan daha uzun göstermiş, Asya’nın doğusu, Avrupa’nın kuzeyini ihmal etmiş, Hindistan çizimi konusunda hatalar yapmıştır. Ancak bu hatalara rağmen dönemin bilgileri açısından önemli bir çalışma olarak kabul edilmektedir. 
  • Heredot'un ortaya koyduğu en önemli gerçek diğer coğrafyacılardan farklı olarak Hazar denizinin bir iç deniz olduğunu ve Afrika'nın bir denizle çevrili olduğunu belirlemiş olmasıdır.



Kaynakça: http://www.sosyalokulu.com/Sayfa_Modul.asp?nedir=sayfa&id=84

http://www.ekopangea.com/dunyanin-ilk-cografyacisi-strabon/

6 yorum:

  1. -- TYT Coğrafya Konuları --
    Sözel ve Eşit Ağırlık öğrencileri için Coğrafya, hayati önem taşıyan bir derstir. Hem Temel Yeterlilik Testi hem de Alan Yeterlilik Testi’nde sorumlu olmalarından dolayı ilgi gösterilmesi gerekir. Sayısal ‘dan hazırlananlar için ise geçtiğimiz senelere göre değeri düşse de yine de sizleri binlerce sıra öne taşıyabilecek etkiye sahiptir. Bu yazımızda detaylı olarak YKS Coğrafya Konu Dağılımı ve TYT Coğrafya Konuları ‘nı inceleyeceğiz. TYT Coğrafya Konuları

    YanıtlaSil
  2. çok iyi bir açıklama senden beklemiyodum

    YanıtlaSil
  3. çok iyi bir açıklama senden beklemiyodum

    YanıtlaSil